Ο θρύλος για τη χαμένη Ατλαντίδα είναι ξακουστός σ΄ όλο το κόσμο. Στις παραδόσεις διαφόρων λαών μνημονεύεται σαν ένα μεγάλο νησί, με αναπτυγμένο πολιτισμό, που καταποντίστηκε στη θάλασσα, ή σα μια μεγάλη χώρα, που άνοιξε η γη και την κατάπιε! Κι όσοι αναφέρονταν σ' αυτή πίστευαν πως είναι απόγονοι των κατοίκων της. Όσοι ασχολήθηκαν με την Ατλαντίδα, ξεκίνησαν με το ερώτημα:
Πρόκειται για μυθική ή πραγματική χώρα;
Από τα πανάρχαια χρόνια αποτελούσε αίνιγμα και μυστήριο. Σε πoιο χώρο βρισκόταν; Τί είδους χώρα ήταν η Ατλαντίδα; Ποιοι άνθρωποι την κατοικούσαν; Τι πολιτισμό ανέπτυξαν; Πώς εξαπλώθηκε η φήμη τους παντού; Ποιες ήταν οι δοξασίες τους, τα ήθη και έθιμά τους, οι νόμοι τους, η θρησκεία, η παιδεία και η κουλτούρα τους; Ποιοι ήταν οι αρχηγέτες τους; Πως την κυβερνούσαν;
Υπήρξε στ' αλήθεια ο τόπος με τους μεγαλοπρεπείς ναούς, τα βασιλικά μέγαρα, τα λιμάνια και τα ναυπηγεία που περιγράφει ο Πλάτωνας (427-347 π.Χ.) στον «Κριτία» και στον «Τίμαιο» ή ήταν απλώς ένας αρχαίος μύθος;
σχηματισμός Ατλαντίδας
Η πρώτη γνωστή αναφορά για την Ατλαντίδα και τον πολιτισμό της μας δίνεται από τον Πλάτωνα, ο οποίος έζησε από το 428 έως το 348 π.Χ. Ο Πλάτωνας μας αφηγείται ότι οι Άτλαντες ήταν ένας λαός με υπερφυσικές ικανότητες και θεϊκή καταγωγή, που ζούσαν ειρηνικά σε ένα εύφορο νησί πέρα από τις Πύλες των Ηρακλειδών. Στην αρχαιότητα, οι Ηράκλειες Πύλες ήταν τα στενά του Γιβραλτάρ, άρα πιθανότατα βρισκόταν κάπου ανάμεσα στην Ευρώπη και την Αμερική.
Ο Πλάτωνας βέβαια δεν ήξερε την Ατλαντίδα. Αυτά που περιγράφει στα βιβλία του, ήταν σημειώσεις που του τις έδωσε ο Κριτίας, ο οποίος τις είχε από τον παππού του που τις πήρε από το Σόλωνα. Ο Σόλωνας (639 - 559 π.Χ.) είχε επισκεφτεί την Αίγυπτο, όπου εκεί οι ιερείς της Σάιδας του αποκάλυψαν τα πανάρχαια μυστικά που ήταν γραμμένα σε πλάκες με ιερογλυφικά. Οι ιερείς της Σάιδας, αρχαιότατης θρησκευτικής πρωτεύουσας της Αιγύπτου, είπαν στο Σόλωνα ότι οι Άτλαντες, ήρθαν από τα Δυτικά, από το μεγάλο ωκεανό.
Οι Ατλαντες σταδιακά άρχισαν να χάνουν τη θεϊκή τους δύναμη όταν κυριεύτηκαν από ανθρώπινες αδυναμίες κι αποφάσισαν να στραφούν ενάντια σε άλλους εύπορους λαούς με σκοπό την υποταγή. Γι΄ αυτό ταξίδεψαν προς τη Μεσόγειο, ώσπου συναντήθηκαν με τους παντοδύναμους και γενναίους Αθηναίους, από τους οποίους ηττήθηκαν για πρώτη φορά. Μετά από εξαντλητικές όμως μάχες, οι Αθηναίοι τελικά λύγισαν. Οι θεοί τότε εξοργίστηκαν με τους Ατλαντες, κι αποφάσισαν να τους τιμωρήσουν με παντοτινό αφανισμό. Τόσο μεγάλη ήταν η οργή, που τους κατάστρεψαν μέσα σε μία μόνο νύχτα, αφήνοντας πίσω μόνο μάζες από λάσπη και πυκνούς καπνούς.
Πώς ήταν η Ατλαντίδα;
Η Ατλαντίδα ήταν μια χώρα με μεγάλες και πλούσιες πεδιάδες και με άφθονη χλωρίδα και πανίδα.
Το υπέδαφος ήταν γεμάτο με χρυσάφι. ασήμι και άλλα μέταλλα, μεταξύ των οποίων και ένας μυστηριώδης ορείχαλκος, για τον οποίο ο Πλάτωνας γράφει ότι άστραφτε σαν φλόγα. Στο νότιο άκρα της ηπείρου οι βασιλείς έκτισαν μια μεγαλόπρεπη πόλη αντάξιο της δύναμης και του πλούτου της χώρας, την οποίο και καλλώπιζαν συνεχώς, προσπαθώντας ο καθένας να ξεπεράσει τον προηγούμενο.
Η Ατλαντίδα , σύμφωνα με τον Πλάτωνα , είχε κυκλικό σχήμα και ήταν χτισμένη πάνω σε έναν λόφο τον οποίο περιέβαλαν τρία (3) κυκλικά κανάλια σαν τάφροι. Αρχικά ήταν αδιαπέραστα, πολλές γενιές αργότερα τα κανάλια ενώθηκαν με γέφυρες και τούνελ αρκετά μεγάλα ώστε να περνά μια τριήρης. Κάθε πέρασμα προς την πόλη φρουρούνταν με πύλες και πύργους και τείχη περιτριγύριζαν κάθε δακτύλιο γης. Τα τείχη ήταν κατασκευασμένα από κόκκινη, μαύρη και άσπρη πέτρα που έβγαλαν από τις τάφρους και ήταν επικαλυμμένα με μπρούντζο, κασσίτερο και ορείχαλκο αντίστοιχα.
τοποθεσία - πολιτισμός
Η πιθανή τοποθεσία της Ατλαντίδας, σύμφωνα με κάποιους βρίσκεται κοντά στην Ισλανδία. Άλλοι ερευνητές υποστηρίζουν έντονα πως το νησί βρισκόταν δυτικά από τις Ηράκλειες στήλες (στενά του Γιβραλτάρ). Μία ακόμη άποψη, από τις επικρατέστερες, είναι πως η Ατλαντίδα τοποθετείται κάπου στον ελλαδικό χώρο και πιο συγκεκριμένα : 1) στο νησί της Κρήτης ( Κνωσός- Μινωικός πολιτισμός) ή 2) στο εσωτερικό του νησιού της Σαντορίνης.
Ο Πλάτωνας στα γραπτά του μας περιγράφει μια ουτοπική κοινωνία με πλούτο, γνώση, προηγμένη τεχνολογία και μηχανική τελειότητα. Οι Άτλαντες είχαν κατασκευάσει πτητικές μηχανές, όπως επίσης υπερόπλα και τα πλοία τους ήταν αυτοκινούμενα χωρίς πηδάλια και κυβερνήτες. Επίσης, μαθαίνουμε ότι οι κάτοικοί της ζούσαν σε αρμονία με τη φύση. Σύμφωνα με το κινούμενο σχέδιο, οι Άτλαντες διέθεταν θεραπευτικές ιδιότητες και μιλούσαν πολλές γλώσσες. Στην ευρύτερη πόλη υπήρχαν αναρίθμητα κτίρια απαράμιλλης ομορφιάς. Η χώρα ήταν πλούσια σε ορυκτά και μέταλλα, η βιομηχανία και το εμπόριο και η επιστήμη ανθούσαν, με τα στοιχεία που έδωσε ο Πλάτωνας υπολογίζετε ότι ο στρατός ήταν περίπου 1.210.000 άντρες που αυτός ο αριθμός προϋποθέτει πληθυσμό πολλών εκατομμυρίων. Για πολλές γενιές η καρδιά τους ήταν ειλικρινής και ευγενική και εξέφραζαν καλοσύνη και σοφία.
Σόλωνας : Για αρκετές γενιές οι δέκα βασιλείς κυβέρνησαν τις χώρες τους υπακούοντας πάντα στους απαράβατους νόμους που είχαν τεθεί από τον Ποσειδώνα, αιώνες πριν. Κατά διαστήματα πέντε και έξι ετών οι μονάρχες συναντιόνταν και εκτελούσαν μια μεγαλόπρεπη και περίπλοκη τελετουργία στη διάρκεια της οποίας θυσιαζόταν ένας άγριας ταύρος με τα αίμα του οποίου βάφονταν οι ιερές μπρούτζινες στήλες του ναού. Έπειτα οι βασιλείς ντυμένοι με επίσημα ενδύματα συζητούσαν για τα διάφορα προβλήματα που είχαν τυχόν παρουσιαστεί και κατέγραφαν τα συμπεράσματά τους σε χρυσούς πίνακες. Η Ατλαντίδα προικισμένη με πλούτο, δύναμη και εσωτερική αρμονία δεν άργησε να απλώσει την επιρροή της προς τα έξω.
καταστροφή της Ατλαντίδας
Ο μύθος της καταστροφής της Ατλαντίδας
1η εκδοχή
Η εξελιγμένη τεχνολογία των Ατλάντιων καθώς και η αλαζονική τους στάση προκάλεσε το μένος των θεών, οι οποίοι προκάλεσαν την καταστροφή του νησιού, καταποντίζοντάς το στα βάθη της θάλασσας. Σύμφωνα με τη διήγηση του Σόλωνα η καταγωγή της Ατλαντίδος ήταν πολύ αρχαία και αναγόταν στην εποχή που οι θεοί μοίρασαν τη γη μεταξύ τους. Η ανθρώπινη φύση υπερίσχυσε, όπως αναφέρει ο Πλάτωνας, και οι Ατλάντειοι άρχισαν να εμφανίζουν κατώτερα χαρακτηριστικά: η φιλοδοξία. η απληστία και η κακία αυξήθηκαν τόσα μεταξύ των πολιτών άσο και μεταξύ των κυβερνητών τους. Βλέποντας ότι μια άξια φυλή είχε πια ξεπέσει, ο Δίας κάλεσε τους θεούς για να αποφασίσουν ποια τιμωρία θα επέβαλαν στους Ατλάντειους. Και στο σημεία αυτό σταματάει ξαφνικά η αφήγηση του Πλάτωνα.
Ο Πλάτων εξιστορεί τον καταποντισμό της Ατλαντίδος :
<< Υστερω δε χρόνων σεισμών αξαισιων και κατακλυσμών μιας ημέρας και νυχτος χαλεπης επελθούσης τότε μάχιμον παρ υμιν εδε κατα γης , Ατλαντίς νήσος ωσαύτως κατά της θαλαττης δυσα ηφανισθη >>
2η εκδοχή
Αρκετοί ισχυρίζονται πως η Ατλαντίδα έπεσε θύμα του εξελιγμένου πολιτισμού της. Μία από τις κολοσσιαίες μορφές ενέργειας (ακόμα και ατομικής) που είχαν τιθασέψει οι Άτλαντες είτε από λάθος είτε στην πολεμική τους αναμέτρηση με τους Έλληνες, ξέφυγε από τα όρια ελέγχου προκαλώντας σαρωτική καταστροφή μέσα σ’ ένα μερόνυχτο.
Επιστημονικές εκδοχές της καταστροφής
Η αιτία του κακού ήρθε από τον ουρανό, με τη μορφή γιγαντιαίου μετεωρίτη που έπεσε στη γη προκαλώντας μετατόπιση του άξονά της, τεράστιας έκτασης σεισμούς και κατακλυσμούς, καταβυθίσεις τμημάτων ξηράς και αναδύσεις άλλων.
Ηφαιστειογενής έκρηξη
Ορισμένοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η καταστροφή του Μινωικού πολιτισμού και της αρχαίας Θήρας ταυτίζεται με τη χαμένη Ατλαντίδα.
το κύμα το οποίο προκάλεσε την καταστροφή του Μινωικού πολιτισμού ήταν παρόμοιου μεγέθους με εκείνο το οποίο προκάλεσε την καταστροφή στις ακτές της Ταϊλάνδης και της Σρι Λάνκα το 2004. Όμως τι ήταν αυτό που προκάλεσε το τσουνάμι; Οι επιστήμονες έχουν πραγματοποιήσει μετρήσεις ραδιοχρονολόγησης, οι οποίες αποδεικνύουν ότι ένα τσουνάμι θα μπορούσε να έχει πλήξει τις ακτές της Κρήτης την ίδια ακριβώς χρονική περίοδο της έκρηξης του ηφαιστείου της Σαντορίνης, που βρίσκεται 70 χλμ βόρεια της Κρήτης. Πρόσφατες επιστημονικές μελέτες αποδεικνύουν ότι η έκρηξη της Σαντορίνης ήταν έως και 10 φορές ισχυρότερη από την ηφαιστειακή έκρηξη, του 1883, στην Kρακατόα στον Νότιο Ειρηνικό. Tο Kρακατόα εξαπέλυσε βράχους και στάχτη σε ύψος 35 χιλιομέτρων και η έκρηξη ακούστηκε σε απόσταση 4.500 χιλιομέτρων. Ο Κώστας Συνολάκης πιστεύει ότι η πτώση του τεράστιου ηφαιστειακού κώνου στην θάλασσα κατά τη διάρκεια της έκρηξης ήταν ο μηχανισμός ο οποίος οδήγησε στην δημιουργία ενός κύματος ικανού να καταστρέψει τις Μινωικές παράκτιες πόλεις. Δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο εάν η επίδραση από το τσουνάμι κατάφερε να φτάσει έως και την Κνωσό, όμως τα ατμοσφαιρικά κατακρημνίσματα θα μπορούσαν να είχαν προκαλέσει και άλλες καταστροφές. Μετά από την ισοπέδωση των λιμανιών, του εμπορίου και του στόλου τους οι Μινωίτες δεν θα κατάφερναν ποτέ να είναι όπως πριν.
Τα τελευταία ευρήματα
Η αναζήτηση της Χαμένης Ατλαντίδας δεν σταματά ποτέ, γι’αυτό και ερευνητές και αρχαιολόγοι σε όλον τον κόσμο διεξάγουν συχνά έρευνες με την ελπίδα ότι ο μύθος θα αποδειχθεί πραγματικότητα, αποδεικνύοντας ότι τίποτα δεν είναι τυχαίο όταν πρόκειται για την ανθρώπινη φαντασία.
Το 2004 ένας Αμερικανός χρησιμοποίησε σόναρ για να εντοπίσει συντρίμμια ενός ανθρώπινου πολιτισμού, ανάμεσα στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου και της Συρίας, ενώ το 2007 σουηδοί ερευνητές υποστήριξαν ότι υπάρχουν ενδείξεις που τοποθετούν τη Χαμένη Ατλαντίδα στο Dogger Bank της Βόρειας Θάλασσας.
Μία άλλη ομάδα υποβρύχιων αρχαιολόγων υποστήριξε το 2011 ότι φωτογραφίες που πάρθηκαν κάτω από τη θάλασσα της Καραϊβικής, αποκαλύπτουν συντρίμμια από πυραμίδες που προηγούνται χρονολογικά αυτών της Αιγύπτου.
Τα πιο πρόσφατα ευρήματα που σχετίζονται με την ύπαρξη της βυθισμένης ηπείρου, έχουν έρθει στο φως από μία ομάδα βραζιλιάνων και ιαπώνων επιστημόνων που ανακάλυψαν στον Νότιο Ατλαντικό Ωκεανό τεράστιους πετρώδεις σχηματισμούς.
Και η αναζήτησή της συνεχίζεται... Εσείς, πιστεύετε στην ύπαρξή της;
